Kediler Neden Kusar?

Bazen bir arkadaşımın evine gittiğimde karşıma çıkan manzaralardan biri de şu: yerdeki küçük sarı leke, arkada biraz telaşlı bir sahibin yüz ifadesi ve masanın üzerinde bekleyen veteriner randevusu notu. Evet, herkesin bildiği ama pek konuşulmayan bir gerçek var: kediler zaman zaman kusarlar. Ve çoğu zaman bu olay, sahiplerini oldukça endişelendirir.

Benim evimde kedi yok ama birçok yakın arkadaşım kedi besliyor ve onlarla bolca vakit geçiriyorum. Bu yüzden kedilerin davranışlarını, alışkanlıklarını ve bazen yaşadıkları sağlık sorunlarını yakından izleme şansım oldu. Kedilerin kusması da bunlardan biri. Sıkça sorulan sorular arasında “Neden kustu? Acaba ciddi bir şey mi var?” gibi merak edilenler hep önde geliyor.

Bu yazıyı okurken belki sen de başkasının hikâyesini dinliyor ya da kendininkini düşünüyordur. Her durumda, kusmanın nedenleri hakkında doğru bilgiye ulaşmak, hem kedi sahipleri hem de onlarla içli dışlı olanlar için faydalı olabilir.

Kusma Her Zaman Alarm Vermez

Kediler, tüy yutma alışkanlıkları sebebiyle ara sıra kusabilirler. Kendilerini temizlerken vücutlarından kopan tüyleri yutarlar ve bu tüyler midede toplanarak küçük yumaklar oluşturabilir. Bu durumda kusma, aslında kedinin vücudunun kendini temizlik mekanizmasının bir parçasıdır. Uzun tüylü kedilerde daha sık görülür ama kısa tüylü kedilerde de ortaya çıkabilir.

Bir arkadaşımın kedisi birkaç kez böyle kusmuştu. Tüy yumağı olduğunu fark ettikten sonra panik yapmadan, düzenli fırçalama ve özel mama yardımıyla bu durumu azalttılar. Sonrasında kusmalar da aralıklı hale geldi. Bu tür vakalarda önemli olan, kedinin genel durumuna dikkat etmek. Eğer enerjik, iştahlı ve normal davranışlarını sürdürüyorsa, büyük ihtimalle sadece tüy yutmuş demektir.

Yemek Alışkanlıkları da Etkili Olabilir

Kediler bazen çok hızlı yemek yer. Özellikle aç kaldıklarında ya da birden fazla kedi aynı anda mama kabına koşarsa, yiyeceği aceleyle tüketmeye çalışırlar. Bu da midenin aşırı dolmasına yol açabilir ve kısa sürede kusma ile sonuçlanabilir. Bu durumda kusulan içerik genellikle henüz sindirilmemiş yemektir.

Bazı kedilerse kullandıkları mamaya karşı hassasiyet gösterebilir. Gıda intoleransı ya da alerjisi, kusmanın başka bir yaygın nedenidir. Bu durumda kusma yalnızca tek başına değil, ishal, kaşıntı veya cilt tahrişleriyle birlikte görülebilir. Mamayı değiştirmek ya da farklı protein kaynaklarıyla deneme yapmak, bu konuda yardımcı olabilir. Ama elbette bu karar verilmeden önce kedinin tepkileri yakından incelenmeli.

Stres de Kusmayı Tetikleyebilir

Kediler aslında oldukça hassas canlılardır. Rutinlerinden sapmalar, taşınma, yeni bir eşya, misafir kalma ya da evde başka bir hayvanın bulunması bile stres seviyelerini artırabilir. Bu da mide-bağırsak sistemini etkileyerek kusmayı tetikleyebilir.

Arkadaşlarımdan birinin kedisi, evde yeni bir köpek alınca birkaç gün üst üste kusmuştu. Veteriner kontrolünde herhangi bir fiziksel problem çıkmadı ama çevresel değişikliğin etkisi olduğu netleşti. Birkaç hafta içinde ortam normale döndüğünde kusmalar da kesildi. Bu örnek, kedilerin psikolojisinin fiziksel sağlıklarını nasıl etkileyebileceğini gösteriyor.

Sağlık Sorunlarının Belirtileri Ne Olabilir?

Eğer kusma tekrarlıyorsa, farklı şekillerde gerçekleşiyorsa (örneğin kanlı ya da sarı renkte) ya da kedinin genel durumu bozuksa, bu durumu hafife almamak gerekir. Böbrek yetmezliği, karaciğer hastalıkları, diyabet, hipertiroidizm, bağırsak parazitleri ya da sindirim sistemi sorunları gibi kronik hastalıklar erken dönemde kusma şeklinde kendini gösterebilir.

Bu tür sorunların diğer belirtileri arasında sürekli susuzluk, kilo kaybı, halsizlik, tuvalet alışkanlıklarındaki değişiklikler ya da iştahsızlık yer alabilir. Bu işaretleri fark ettiğinizde geç kalmadan bir veteriner hekimle iletişime geçmek en doğru adım olacaktır.

Ne Zaman Veterinere Gitmeli?

Şunu söylemek isterim ki, kedinin bir kez kusması genellikle normaldir. Ancak şu durumlarda mutlaka bir uzmana danışılmalı:

• Haftada birden fazla kusma görülüyorsa
• Kusma kanlı ya da sarımtırak renkteyse
• Kedi apatik, hareketsiz, iştahsız görünüyorsa
• Diğer semptomlar eşlik ediyorsa (ishal, zayıflama, çok su içme vb.)
• Tüy yumağı olmadığı halde sık sık kusma varsa

Veteriner kontrolü, hem tanı sürecini hızlandırır hem de tedavi şansını artırır. Çünkü bazı sağlık sorunları erken teşhisle tamamen yönetilebilirken, ihmal edilirse ilerleyebiliyor.

Nihayetinde...

Kedilerin kusması, her zaman bir alarm zili çalmak zorunda değil ama tamamen göz ardı edilecek bir durum da değil. Arada bir olan kusmalar bazen doğal süreçlerin bir parçası olabilirken, tekrarlayan kusmalar kesinlikle dikkatle incelenmeli. Kedinizi yakından tanıdıkça, alışkanlıklarını bildikçe, hangi durumların normal, hangilerinin farklı olduğunu daha kolay ayırt edebilirsiniz.

Ben kedim olmasa da onlarla geçirdiğim zaman, kedilerin ne kadar hassas, kompleks ve sevgi dolu yaratıklar olduğunu bana öğretti. Onların sağlığı için dinlemeyi ve anlamayı öğrenmek, biz sahipler için en değerli görevlerden biri. Kediniz ya da arkadaşınızın kedisi hakkında endişeleriniz varsa, tereddüt etmeden bir veterinerle paylaşmak en doğru yaklaşım olacaktır. Çünkü onlar konuşamasalar da, davranışlarıyla bize birçok şey anlatıyorlar.